Pikselize dünya

Grafik ve renk gösterme kapasiteli cep telefonlarInIn ve küçük ekranlI diger elektronik aygItlarIn cok yayginlasmasi ve internete baglanma yeteneklerinin her geçen gün kolaylasmasI ile pikselize grafikler 10-15 yIl aradan sonra tekrar son derece yaygInlastIlar.

Bu elbette VGA ekranlI bilgisayarlarIn oldugu dönemlerdeki kadar teknolojiye bagImLI bir secim degil. TasarIm ve grafik sanatçIlarI hem yeniden yasatma (revival) sayesinde o dönemin projelerini harmanlIyorlar, bir yandan da anlamlI bir görsel bütünün, tanImlanabilir ilk parçasI ile oynayarak basit ya da soyut görüntüler yaratIyorlar.
Sebastian Mendez ve Vasava Artworks tarafIndan hazIrlanmIs olan 1 x 1: Pixel-Based Illustration & Design da son yIllarda degisik alanlardaki piksel temelli grafiklerin derlendigi bir kitap. Piksel grafiklerinin temeline ve tarihine yönelik kIsa bir giristen sonra, çesitli tasarImcI ve sanatçIlarIn degisik medyalara yonelik hazirladiklari grafikler ve görseller yer alIyor.

1X1 özellikle bu tarzla ilgilenen kisilerin karIstIrmak ve edinmek isteyebilecegi bir kitap.

Elbette anlamlI bir görüntüyü olusturan, tanImlI en küçük parça sadece sayIsal degerlerle kIsItlI kalmIyor. HalI,tekstil, seramik, mozaik, vitray gibi ilk aklIma gelen alanlarda binlerce yIldIr degisik doku ve malzemelerle, insan gözünün algIlama yetenekleri ve yetersizliklerinden de faydalanarak, küçük parçalar sayesinde anlamLI görüntüler tasarlaniyor.

Blinkenlight projesi aynI basit mantIkta malzeme ve alan olarak kendine bir bina ve binadakI odalarIn aydinlatan lambalarI secerek, ölçegi cep telefonundan, koca bir bina boyutuna çIkarIyor. Cep telefonu aracIlIgIylada gerçek zamanlI etkilesimi isin icine sokarak, anlamlI görüntüler ve eglenceli bir deneyim olanagi isin icine giriyor. Asagi yukarI mantIk aynI. Ölçek farklI.

Buyuk ölçekli daha yeni tarihli uygulamalar arasinda ise tasarIm açIsIndan kültürel duyarlIlik örnegi olan Lizbon Akvaryumu ön cephe calismalarI dikkat çekici. 1998 Exposu için insa edilen akvaryum için tasarImcI Ivan Chermayeff 1000m2 asan bir alanI, Portekiz seramik gelenegi ve bilgisayar destekli tasarImIn akIlcI uygulanmasI sayesinde, Portekiz kültürünün temel ögesi olan deniz ve okyanustan ve akvaryumun kendisinden ilham alarak yaratIcI ve orijinal bicimde kaplamayi basarmIs. Chermayeff’in pikselize ederek renk ve sekil olarak basitlestirdigi grafik ögeler (bazen yanda oldugu gibi bir köpekbalIgI, bazen bir deniz yIldIzI), elle boyanmis 55000 seramik parça olarak dev kompozisyonu olustuyor. Her elle boyanmIs parça kendi üzerinde onu boyayan seramik sanatçIsInIn yarattigi doku ile adeta tek basIna bir sanat eseri kabul edilebilirken, hepsi bir arada Chermayeff’in tasarImIna ve Lizbon Akvaryum binasInIn mimarisine asil bir biçimde hizmet ediyor. 🙂